Hakkalyakin Forum

Full Version: Germiyanoğulları Beyliği
You're currently viewing a stripped down version of our content. View the full version with proper formatting.
Germiyanoğulları Beyliği

Batı Anadolu Türkmen hânedanlarından biri (1260-1429). Selçuklu Türkiyesi'nde, Bizans sınırının güney kesiminden sorumlu, büyük uc beyi (emîr-i kebîr = duka) idiler (kuzey kesiminde bu görevi Çobano uları yapıyordu). Do uda Karaman, güneyde Hamîd, kuzeyde Osmanlı, batıda Karasi, Saruhan, Aydın ve Menteşe beylikleri ile çevrili olan Germiyano ulları, Karaman hariç, bu beyliklerin hepsinin başı idi. 1300'de Osmano ulları, uc beyli inden, büyük uc beyli ine yükselip, Germiyan nüfuzundan kurtuldular. Germiyano ulları'nın, Ege'ye do ru Bizans topraklarını feşetmekle görevlendirdikleri uc beyleri (Karasi, Saruhan, Aydın, Menteşe) de Germiyan nüfuzundan çıktılar. Avşar boyundan olmaları muhtemel ve sünnî-hanefî olan Germiyano ulları, Aydıno ulları üzerindeki üstünlüklerini 1328'e kadar devam ettirdiler. Bugünkü Kütahya, Uşak, Denizli ve Afyon illeri üzerindeki beylik, 44 000 km2 kadardı. 1360'a do ru 37 000 km2'ye düşmüştü. Taht şehirleri (başkentleri) Kütahya'yı 1378'de Osmanlı'ya verip daha da küçüldüler. Nihayet 1390'da, tamamen bir sancak şeklinde Osmanlı Devletine katıldılar. Ancak 1402'de Ankara bozgunundan sonra, Germiyan beyli i tekrar kuruldu. Taht şehirleri, Kula'dan gene Kütahya'ya getirildi. 1414'te Osmanlı'ya tâbi oldular. Altıncı ve sonuncu Germiyano lu II. Yakup Bey (1387-1390 + 1402-1429), 12 yıl Timur'un yanında yaşamıştı. Yıldırım Bayezid'in kayınbiraderi idi. O lu olmasına ra men, ölümünde ülkesini Osmanlı Devletine vasiyet etti. Vasiyeti yerine getirildi. 1429 şubatında kütahya'ya bir Osmanlı sancak beyi gönderildi. Germiyan tahtı denen Kütahya, 1451'de Ankara yerine büyük Anadolu Eyaletinin merkezi (beylerbeyi tahtı) oldu ve bu durumu XIX. asra kadar devam etti.

Germiyano ulları zamanında Kütahya sarayı, ünlü şair ve bilginlerin bulundu u canlı bir kültür merkezi idi (Bahâ Ali, şeyho lu Mustafa, ıshak Fakîh, Ahmedî ve kardeşi Hamzevî, Ahmed-i Dâî, şeyhî vs.). Germiyano ulları hânedanı, zamanımıza kadar gelmiştir. II. Abdülhamid Han'ın sadrazamlarından Abdurrahman Nureddin Paşa, VI. Mehmed Vahideddin Han'ın bir damadı bu hânedandandır.

Germiyano ulları'ndan beş bey, 1276-1368 arasında, Kütahya'ya tâbi olarak, DEnizli'de beylik yapmışlardır. Bunlara ınanço ulları veya Denizli Beyleri denir. 1368'de Denizli, asıl Germiyan beyli ine katılmış ve 1390'da bir Osmanlı sanca ı olmuştur.