Thread Rating:
  • 11 Vote(s) - 2.82 Average
  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
Almanca İsmin Hallerine Göre Sıfatların Çekimi (Deklination des Adjektivs)
#1
Almanca İsmin Hallerine Göre Sıfatların Çekimi (Deklination des Adjektivs)

Bir önceki derste sıfat tamlamaları konusunu incelemiş ve yalın halde bulunan isimler için sıfat tamlaması örnekleri vermiştik.Bununla beraber belirtmiştik ki: sıfatların aldığı ekler ismin haline göre, artikeline göre ve tekil-çoğul durumuna göre değişir.

Bu dersimizde ismin girdiği bu hallerin tümü için sıfatların aldığı ekleri inceleyeceğiz.Bu konuya sıfatların çekimi denir.
Konuya girmeden önce şunu önemle belirtelim: bu konuyu anlamak için ismin halleri (tüm halleri) konularını eksiksiz bilmek lazımdır.İsmin halleri konularını bilmeden (ki çok büyük bir bölümü ezberden ibarettir) bu konuyu öğrenemezsiniz.
Sıfatların çekimi konusu da büyük oranda ezbere dayalıdır, ismin hangi haliyle hangi ekin kullanıldığını, hangi artikelle hangi ekin kullanıldığını, tekilde-çoğulda hangi ekin kullanıldığını iyice ezberlemek lazımdır.Aşağıda her türlü durumu kapsayan bir tablo verilmiştir, her koşul (ismin tüm halleri, belirli belirsiz artikeller, çoğul-tekil durumları) bu tabloda mevcuttur, tabloyu iyice inceledikten sonra aşağıda yer alan açıklamaları okuyunuz.

[Image: i353bzfm0t.png]

Tablonun Açıklaması :Tabloda sıfat olarak schön (güzel) kelimesi kullanılmıştır.İsim olarak ise der Mann (eril cins) , die Frau (dişi cins) ve das Kind (nötr cins) kullanılmıştır.

Tablonun soldan birinci sütununda tekil isimler belirli artikelle (der-das-die) kullanılmış ve ismin tüm hallerine göre sıfatlara eklenen ekler gösterilmiştir.(schön sıfatına eklenen eklere bakınız)

Soldan ikinci sütunda ise yine tekil isimler bu defa belirsiz artikelle (ein-eine veya kein-keine) kullanılmış ve ismin tüm hallerine göre sıfatlara eklenen ekler gösterilmiştir.(schön sıfatına eklenen eklere bakınız)

Soldan üçüncü sütunda ise çoğul isimler belirli artikelle (die) kullanılmış ve ismin tüm hallerine göre sıfatlara eklenen ekler gösterilmiştir.(schön sıfatına eklenen eklere bakınız)

Soldan dördüncü sütunda ise çoğul isimlerle artikel kullanılmayan durumlar için ismin tüm hallerine göre sıfatlara eklenen ekler gösterilmiştir.(schön sıfatına eklenen eklere bakınız)

Son sütunda ise tekil isimlerle artikel kullanılmayan durumlar için ismin tüm hallerine göre sıfatlara eklenen ekler gösterilmiştir.(schön sıfatına eklenen eklere bakınız)

Çoğul isimlerle kullanılan olumsuz belirsiz (keine) artikeller için tabloda yer verilmemiştir, çünkü bu durumda ismin tüm hallerinde sıfata -en takısı eklenir.Yani ismin haline göre takı değişmez.

İkinci olarak tabloda yer almayan bir başka sütun ise “Çoğul ve Belirsiz” sütunudur.
Yukarıdaki tabloda yer alan “Çoğul ve Artikelsiz” sütunu aynı zamanda “Çoğul ve Belirsiz” sütunudur.
“Çoğul ve Artikelsiz” ile kullanılan ekler ve “Çoğul ve Belirsiz” ile kullanılan ekler (sıfata eklenen ekler) ismin tüm hallerinde birbirinin aynıdır.

Son bir not olarak şunu verelim : kein ve keine ile kullanılan takılar aynı zamanda mein, sein, dein, ihr, unser gibi zamirlerle kullanılan sıfatlar için de geçerlidir, yani bu zamirlerle kullanılan sıfatlar için de kein ve keine’nin durumları geçerlidir.

Tabloya Türkçe anlamlar yazılmamıştır, biz burada birkaç örnek verelim:

die schöne Frau : Güzel bayan (yalın hal)
der schöne Mann : Güzel adam (yalın hal)
das schöne Kind : Güzel çocuk (yalın hal)
des schönen Kindes : Güzel çocuğun (in hali)
der schönen Frau : Güzel kadına (e hali)
den schönen Mann : Güzel adamı (i hali)
eine schöne Frau : Güzel bir kadın (yalın hal)
eines schönen Kindes : Güzel bir çocuğun (in hali)
einem schönen Mann : Güzel bir adama (e hali)
die schönen Kinder : Güzel çocuklar (yalın hal)
der schönen Kinder : Güzel çocukların (in hali)
die schönen Frauen : Güzel kadınları (i hali)

Aşağıdaki tabloda ise sıfat çıkarılmış, sadece duruma göre sıfata eklenec

[Image: i354bjvluh.png]

Örnekler :

– Das sind die Kleider der schönen Frauen (Genitiv (in hali), Çoğul, Belirli Artikel).
– Das sind die Kleider der reichen Frauen (Genitiv (in hali), Çoğul, Belirli Artikel).
– Das sind die Kleider schöner Frauen (Genitiv (in hali), Çoğul, Belirsiz Artikel).
– Das sind die Kleider reicher Frauen (Genitiv (in hali), Çoğul, Belirsiz Artikel).
– Das ist das Kleid der reichen Frau (Genitiv (in hali), Tekil, Belirli Artikel).
– Das ist das Kleid einer reichen Frau (Genitiv (in hali), Tekil, Belirsiz Artikel).
– Er schenkt alles den lieben Kindern (Dativ (e hali), Çoğul, Belirli Artikel).
– Er schenkt alles lieben Kindern (Dativ (e hali), Çoğul, Belirsiz Artikel).
– Er schenkt alles einem lieben Kind (Dativ (e hali), Tekil, Belirsiz Artikel).
– Er schenkt alles dem lieben Kind (Dativ (e hali), Tekil, Belirli Artikel).
– Sie grüsst die intelligente Dame (Akkusativ (e hali), Tekil, Belirli Artikel).
– Sie grüsst nur intelligente Damen (Akkusativ (e hali), Çoğul, Belirsiz Artikel).
– Sie grüsst nur die intelligenten Damen (Akkusativ (e hali), Çoğul, Belirli Artikel).





Signing of RasitTunca
[Image: attachment.php?aid=107929]
Kar©glan Başağaçlı Raşit Tunca
Smileys-2
Reply


Forum Jump:


Users browsing this thread: 1 Guest(s)