[RasitTunca]

   

Akika Kurbanı Nedir, Niçin ve Ne Zaman Kesilir?

Yeni doğan çocuğun başındaki tüye “akîka” denir. Bu çerçevede yeni doğan erkek veya kız çocukları için Allah’a şükür amacıyla kesilen kurbana da “akîka” denmiştir. Başka bir ifadeyle akika, yeni doğan çocuğun, saçlarının kesilmesi ile eş zamanda kesilen hayvandır. Sağlık ve sıhhat içinde çocuk gibi bir meyve lütfetmesinden dolayı Allah’a şükrü ifâde eder.

Akika kurbanının hükmü sünnettir. Kesilmesinde sevap ve feyiz vardır; kesilmemesi halinde ise günah ve vebal yoktur. İmam-ı Muhammed  :  “İsteyen keser” demiştir.1 Diğer üç mezhepte de sünnettir. Peygamber Efendimiz ( asm), torunları Hz. Hasan ve Hz. Hüseyin için birer koçu akîka kurbanı olarak kesmiş ve ümmetine de tavsiye etmiştir.

Hanefî mezhebinde Resul-i Ekrem Efendimizin ( asm) bu tavsiyesi bir vecibe olarak değil; doğum ve düğün gibi mutlulukların ve sevinçlerin yakın çevre ile paylaşılması ve bu vesileyle sosyal bünye ile bütünleşmenin ve kaynaşmanın sağlanması için güzel bir nafile ibadet olarak algılanmış ve akika kurbanı kişinin ihtiyarına bırakılmıştır. Erkek çocuğa iki, kız çocuğa bir kesmek şeklinde erkek çocuğun kız çocuktan ayrı tutulması ise, dini bir anlayış değildir. Bu anlayış bidattir.

Akîka kurbanı çocuğun doğduğu günden ergenlik çağına kadar kesilebilir. Tavsiye edilen, doğumun yedinci günü kesilmesidir. Yedinci gün akika kesmek, aynı gün çocuğa isim vermek ve saçı kesilerek ağırlığınca altın tasadduk etmek bu işin en hayırlı zamanıdır. Fakat bu şart değildir; bunun ergenlik dönemine kadar zamanı vardır.

Kurban edilebilecek her hayvan, akîka kurbanı olarak da kesilebilir. Kesilen bu kurbanın etinden kurban sahibi yiyebileceği gibi, aile fertleri, yakın dostları ve çevre komşuları da yiyebilirler.

Akîka kurbanını kesmemek günah değildir. Bu hususta, imkânlar ölçüsünde hareket edilmesi uygun olur. Peygamber Efendimiz ( asm), “Bir çocuğu doğan kimse, ondan dolayı kurban kesmek isterse kessin.” buyurarak, 2 tercihi ebeveyne bırakmıştır.

SORU  : 
Yeni doğan çocuklar için kesilen akîka kurbanının hükmü nedir?

CEVAP  : 
Çocuğun doğumu sebebiyle Allah’a şükür için kesilen kurbana “akîka kurbanı” denir.

Akîka ( العقيقة), Arapçada yeni doğan çocuğun başındaki saçın adıdır. Akîka kurbanı kesildiği gün çocuğun başı tıraş edildiği için kurban bu adı almıştır. Nebîmiz, bir şükür ifadesi olarak kesilen bu kurban için “itaat ve ibadet” anlamına gelen “nüsük” kökünden türetilmiş “nesîke” tabirini kullanmayı tercih etmiştir. ( Muvatta, Akika, 1; Nesâî, Akika, 1; Ahmed b. Hanbel, Müsned, 2/182)

Âişe validemizin rivayetine göre, Resûlullâh, torunları Hasan ile Hüseyin’in doğumlarının yedinci günü akîka kurbanlarını kesmiş ve adlarını koymuştur.  ( Tecrîd-i Sarîh Tercümesi, c  :  11, s  :  401)

O, Cahiliye döneminde sadece erkek çocukları için kesilen bu kurbanın kız çocukları için de kesilmesini tavsiye etmiştir.

Mâlikî, Şâfiî ve Hanbelî mezheplerine göre bu kurbanı kesmek sünnettir. Hanefi mezhebine göre mubah, bazı kaynaklara göre ise mendubtur. Bu bilgilere göre akîka kurbanını kestirmeyen kişi günahkar olmaz.

Akîka kurbanı çocuk doğduğu günden bulûğ çağına kadar kesilebilirse de ilk günlerde özellikle de doğumunun yedinci gününde kesilmesi müstehab kabul edilmiştir.

Akîka kurbanı, eşe-dosta, konu-komşuya dağıtılabileceği gibi kesen kişi ve ailesi tarafından da yenilebilir.

Akika kurbanı nedir

Sual  :  Akika kurbanı nedir?
CEVAP
Akika, çocuk nimetine karşılık, Allahü teâlâya şükretmek için hayvan kesmektir. Akika hayvanı, kurbanlık hayvan gibi olmalıdır.

Sonra da kesilebilir. Her zaman kesilebilir. Kurban bayramında da kesilebilir. Resulullah efendimizin nübüvvetten sonra, kendisi için akika kestiği ( Şir’a)da yazılıdır.

Akika kurbanı akikanın adı olduğu için akika kurbanı denilince kurbanda kesilmesi lazım değildir. Onu da kurban olarak söylenirse o zaman kurbanda kesmek gerekir. Akika kurbanını kurban edeceğim derse kurbanda keser.

Akika, çocukları belalardan, hastalıklardan korur. Kıyamette, anaya, babaya, ayrı bir şefaat ederler. Erkek çocuk için iki, kız çocuk için bir akika hayvanı kesilir. Kesilen akikadan kendisi ve zengin fakir herkes yiyebilir, pişmiş veya çiğ olarak zengin fakir herkese verebilir.

Akikayı kesmeyip bedelini fakire tasadduk etmek, akika yerine geçmez. Akika bedeli kadar din kitabı tasadduk etmek, akika yerine geçmez.

Şefaat etsin diye ölmüş çocuk için, torun için, hatta yaşlı kimse, kendisi için de kesebilir. Peygamber efendimiz de, kendisi için akika kesmiştir. Bunun için hangi mezhepten olursa olsun, herkesin akika kesmesi çok iyi olur.

Adak, akika veya ölüler için kesilecek kurban da, ilim neşri ile meşgul bir vakfa kestirilebilir. Böylece ilim neşrine katkımız olduğu için farz sevabı alırız. İlim tahsili yapılan yerlere, zekat, fıtra, adak, akika veya sadaka şeklinde yapılan yardım, insanı kazalardan, belalardan korur. Dünyada, sıhhat ve afiyet içinde bir ömür sürmeye sebep olur. Ayrıca farz olan ilim yayma sevabına kavuşulur.

Sual  :  Ölmüş olan çocuk için de akika kesilir mi?
CEVAP
Kesilirse iyi olur, şefaat etmesine sebep olur.

Sual  :  Akikayı kesmeyip, bedelini fakire tasadduk etmek, akika yerine geçer mi?
CEVAP
Hayır geçmez. Ancak farz olan ilimleri neşreden kurumlara vermek caiz olur. Çünkü akika müstehabdır, ilim neşri ise farzdır. Farz, müstehaba tercih edilir.

Sual  :  Çocuk nimetine karşılık, Allahü teâlâya şükretmek için, kesilen akika hayvanı, çocuk baliğ olduktan sonra da kesilebilir mi?
CEVAP
Evet, kesilebilir. Hatta şefaat etsin diye ölmüş çocuk için yahut yaşlı kimse, kendisi için de kesebilir. Peygamber efendimiz de, kendisi için akika kesmiştir. Bunun için herkesin akika kesmesi çok iyi olur.

Sual  :  Çocukları belalardan, kazalardan korumak maksadıyla, erkek çocuk için, iki akika hayvanı kesmek gerekiyor. Durumu müsait olmayan kimse, bir tane de kesse mahzuru olur mu?
CEVAP
Fakir olan, bir tane de kesebilir. Yahut ikincisini daha sonra da kesebilir. Yani ikisini aynı anda kesmesi şart değildir.

Akika kurbanı
Sual  :  Akika kesmek isteyen kimse, ( Allah rızası için akika kurbanı keseceğim) dese, kurban kelimesini kullandığı için kurban bayramında mı kesmesi lazımdır?
CEVAP
Akika kurbanı, akikanın adı olduğu için, akika kurbanı denilince kurban bayramında kesilmesi gerekmez. Eğer ( Allah rızası için akika hayvanını kurban edeceğim) denirse, o zaman kurban bayramında kesmek gerekir.

Şafiî mezhebine göre akika kurbanının etinden aile yiyebilir mi?

Açıklama  :  Yurtdışında yaşıyorum ve bir kız çocuğum dünyaya geldi. Akika kurbanı kestirmek istiyorum. Türkiye’deki birine vekalet vererek kestirebilir miyim? Etinden ailem ve yakın çevrem yiyebilir mi? Çocuğun saçları ağırlığınca sadakayı yakınım olan öğrenciye para olarak verebilir miyim?

Cevap  :  Akika kurbanı çocuğun doğumundan itibaren ergenlik çağına girmesine kadar geçen zaman içinde kesilebilirse de yedinci gününde kesilmesi müstehaptır. Yedinci günde çocuğun başının traş edilmesi, ona güzel bir isim verilmesi, kesilen saçlarının ağırlığınca altın veya gümüş sadaka verilmesi müstehaptır. Akika kurbanını çocuğun babasının kendi imkanlarıyla temin edip kesmesi sünnettir. Kurban olma vasıflarını taşıyan her hayvan akîka kurbanı olarak kesilebilir. Erkek çocuk için iki, kız çocuk için bir davar kesilir. Peygamberimiz’in torunları Hz. Hasan ve Hz. Hüseyin için bir koç kurban ettiğine dair rivayetler de vardır. ( Ebû Dâvud, Dahâyâ 21). Buna göre yeni doğan erkek çocuğu için bir davar kesmekle de akîka sünnetini yerine getirmiş olur. Akîka kurbanını eti, udhiyye kurbanın da olduğu gibi yenilir, sadaka olarak dağıtılır ancak asla satılamaz. Çocuğun kazasız belâsız bir hayat sürmesine vesile olsun diye bu kurbanın kemiklerini kırmadan etlerini ve organlarını kesip parçalamak müstehaptır. ( Mehmed Keskin, Büyük Şafiî İlmihali, Çağrı Yayınları, s. 405-406)

Kurbanda vekalet geçerli olduğu için Türkiye’den bir kimseye vekalet vererek bu kurbanı kestirebilir ve yukarıda ifade edildiği üzere aile ve yakın çevrenize bu kurbanın etini dağıtabilirsiniz. Bunun yanında çocuğunuzun saçları ağırlığınca imkanınıza göre altın veya gümüş olarak sadaka verebilirsiniz. Bunun para karşılığını yakınınız olan muhtaç öğrenciye de verebilirsiniz. Allah hayırlı mübarek etsin…

Akîka kurbanı, kurban bayramında kesilebilir mi?

Kurban bayramı udhiyye kurbanlarının kesildiği günlerdir ancak bu günlerde diğer nafile kurbanlarının kesilmesine mani bir durum yoktur. Buna göre akîka kurbanı kurban bayramı günlerinde kesilebilir.

Bazı yerlerde akika erkek çocuk için iki, kız çocuk için bir tane kesilir diyorlar. Bu doğru mudur?

Erkeğe iki tane akika kurbanı kesildiğine dair hadisi şerifler vardır. ( Ebû Dâvud, Edâhî 21; Tirmizî, Edâhî 17)Ancak erkeğe de kıza da birer tane kurban kesildiğine dair de rivayetler mevcuttur. ( Ebû Dâvud, Edâhî 21)Demek ki, gücü yeten erkeğe iki tane keser, gücü yetmeyen bir tane keser. Akika kurbanı kesmek, Hanefilerde mübah, diğer mezheplerde ise sünnettir. Dolayısıyla da gücü kurban kesmeye yetmeyen insanlar, kesmezler. Kesenler ise bir sünnet sevabı kazanmış olurlar.

Bir kurban üzerine iki ayrı niyet geçerli midir?

Kurban bayramında hem vacip kurban niyeti hem de akika kurbanı niyeti ile kurban kesen kimsenin vacip kurban niyeti geçerli olur. Mesela ramazan ayında hem farz oruca hem de nafile oruca niyet eden kimsenin sadece ramazan orucu geçerlidir. Dolayısıyla tek hisse olarak kesilen kurbanda hem vacip kurban hem de akika kurbanına niyet edilemez.

Akika kurbanı hükmü nedir?

Yeni doğan çocuğun başındaki tüye “akîka” denir. Bu çerçevede yeni doğan erkek veya kız çocukları için Allah’a şükür amacıyla kesilen kurbana da “akîka” denmiştir. Başka bir ifadeyle akika, yeni doğan çocuğun, saçlarının kesilmesi ile eş zamanda kesilen hayvandır. Sağlık ve sıhhat içinde çocuk gibi bir meyve lütfetmesinden dolayı Allah’a şükrü ifâde eder.

Akika kurbanının hükmü sünnettir. Kesilmesinde sevap ve feyiz vardır; kesilmemesi halinde ise günah ve vebal yoktur. İmam-ı Muhammed  :  “İsteyen keser” demiştir.1 Diğer üç mezhepte de sünnettir. Peygamber Efendimiz ( asm), torunları Hz. Hasan ve Hz. Hüseyin için birer koçu akîka kurbanı olarak kesmiş ve ümmetine de tavsiye etmiştir.

Hanefî mezhebinde Resul-i Ekrem Efendimizin ( asm) bu tavsiyesi bir vecibe olarak değil; doğum ve düğün gibi mutlulukların ve sevinçlerin yakın çevre ile paylaşılması ve bu vesileyle sosyal bünye ile bütünleşmenin ve kaynaşmanın sağlanması için güzel bir nafile ibadet olarak algılanmış ve akika kurbanı kişinin ihtiyarına bırakılmıştır. Erkek çocuğa iki, kız çocuğa bir kesmek şeklinde erkek çocuğun kız çocuktan ayrı tutulması ise, dini bir anlayış değildir. Bu anlayış bidattir.

Akîka kurbanı çocuğun doğduğu günden ergenlik çağına kadar kesilebilir. Tavsiye edilen, doğumun yedinci günü kesilmesidir. Yedinci gün akika kesmek, aynı gün çocuğa isim vermek ve saçı kesilerek ağırlığınca altın tasadduk etmek bu işin en hayırlı zamanıdır. Fakat bu şart değildir; bunun ergenlik dönemine kadar zamanı vardır.

Kurban edilebilecek her hayvan, akîka kurbanı olarak da kesilebilir. Kesilen bu kurbanın etinden kurban sahibi yiyebileceği gibi, aile fertleri, yakın dostları ve çevre komşuları da yiyebilirler.

Akîka kurbanını kesmemek günah değildir. Bu hususta, imkânlar ölçüsünde hareket edilmesi uygun olur. Peygamber Efendimiz ( asm), “Bir çocuğu doğan kimse, ondan dolayı kurban kesmek isterse kessin.” buyurarak, 2 tercihi ebeveyne bırakmıştır.

Akika kurbanının hükmü nedir ve bu kurban fakir olandan düşer mi?

Allah Teâlâ bana bir erkek çocuğu verdi. Kocamın, bu erkek çocuğu için iki koyun kesmesi, çok borçları olduğundan dolayı maddî imkânları elverişli değil ise, sadece bir koyun kesmesi gerektiğini işitmiştim. Gerçekten ( bu sebepten dolayı) Akika kurbanı kocamdan düşer mi?

Akika kurbanın hükmü konusunda âlimler üç görüşe ayrılmışlardır  : 

Bazı âlimler, Akika kurbanının farz olduğu görüşüne varmışlardır.

Bazı âlimler, Akika kurbanının müstehap olduğu görüşüne varmışlardır.

Başka âlimler ise, Akika kurbanının müekked sünnet olduğu görüşüne varmışlardır. Sanırım en tercihli görüş, bu görüştür ( müekked sünnetir).

İlmî Araştırmalar ve Fetvâ Dâimî Komitesi âlimleri şöyle demişlerdir  : 

"Akika kurbanı, müekked sünnettir.Erkek çocuk için, Kurban bayramında kesilmesi geçerli olan iki koyun veya iki keçi, kız çocuğu için ise bir koyun veya bir keçi, doğduktan sonra yedinci günde kesilir.Bir kimse, Akika kurbanını yedinci günden sonraya ertelerse, herhangi bir zamanda kesmesi câizdir ve ertelemesinde kendisine hiçbir günah yoktur. Fakat en fazîletlisi; mümkün olduğunca bir an önce kesmesidir." ( İlmî Araştırmalar ve Fetvâ Dâimî Komitesi Fetvâları; c  :  11, s  :  934)

Fakat âlimler, borçlu olan kimseyi bir tarafa bırakın, fakir kimseye, Akika kurbanının gerekip-gerekmediği konusunda ihtilaf bile etmemişlerdir. Ayrıca Akika kurbanından daha önce gelen ve daha büyük ibâdet olan hac farizası gibi bir ibâdet bile, borcu ödemekten önceye alınmaz ( borç ödenmeden hac farizası yapılmaz).

Bu sebeple, kocanızın mâddî şartları uygun olmadığından dolayı size Akika kurbanı gerekmez.

İlmî Araştırmalar ve Fetvâ Dâimî Komitesi âlimlerine  : 

"Bana birden fazla evlat verildiği halde, maddî zorluklar sebebiyle -ki ben, devlet memuruyum, maaşım sınırlıdır ve sadece aylık masraflarıma yetmektedir-, hiçbir çocuğum için Akika kurbanı kesmemişsem,İslâm'a göre çocuklarımın Akika kurbanları hakkında bana düşen görev nedir ( ne yapmam gerekir)?"

Diye sorulmuş, bunun üzerine İlmî Araştırmalar ve Fetvâ Dâimî Komitesi âlimleri şöyle cevap vermişlerdir  : 

"Durum, sizin de zikrettiğiniz gibi maddî zorluklar sebebiyle ve aldığınız maaşınızın sadece size ve âilenize yetiyorsa, çocuklarınız için Akika kurbanları kesmek sûretiyle Allah Teâlâ'nın rızâsına yakınlaşmamanızda ( bunu terk etmenizde) size bir günah yoktur. Çünkü Allah Teâlâ şöyle buyurmuştur  : 

  ( (  لاَ يُكَلِّفُ اللهَ نَفْساً إِلاَّ وُسْعَهَا لَهَا...)) [ سورة البقرة من الآية  :  286 ]

"Allah, bir kimseye gücünün üzerinde yük yüklemez."( Bakara Sûresi  :  286)

Yine şöyle buyurmuştur  : 

( (  ... وَمَا جَعَلَ عَلَيْكُمْ فِي الدِّينِ مِنْ حَرَجٍ ...)) [ سورة الحج من الآية  :  78 ]

"O ( Allah), dînde sizin için bir zorluk kılmamıştır." ( Hac Sûresi  :  78 ) ( İlmî Araştırmalar ve Fetvâ Dâimî Komitesi Fetvâları; c  :  5, s  :  411)

Başka bir âyette şöyle buyurmuştur  : 

( (  فَاتَّقُوا اللهَ مَا اسْتَطَعْتُمْ...)) [ سورة التغابن من الآية  :  16 ]

"( Ey mü’minler!) O halde gücünüz yettiği kadarıyla Allah’tan korkun ( Allah’tan korkmada güç ve takatinizi harcayın)." ( Teğâbun Sûresi  :  16)

Peygamber -sallallahu aleyhi ve sellem-'den de sâbit olduğuna göre o şöyle buyurmuştur  : 

( (  إِذَا أَمَرْتُكُمْ بِأَمْرٍ فَأْتُوا مِنْهُ مَا اسْتَطَعْتُمْ، وَإِذَا نَهَيْتُكُمْ عَنْ شَيْءٍ فَاجْتَنِبُوهُ.))[ رواه البخاري ومسلم ]

" Size bir şeyi yapmanızı emrettiysem, ondan gücünüz yettiği kadarını yapın ( yerine getirin).Sizi bir şeyden de yasakladıysam, ondan sakının. " ( Buhârî; hadis  :  7288. Müslim; hadis no  :  1337)

Ne zaman bir kolaylık bulursanız, o fiile başlarsınız." ( İlmî Araştırmalar ve Fetvâ Dâimî Komitesi Fetvâları; c  :  11, s  :  436-437)

Yine İlmî Araştırmalar ve Fetvâ Dâimî Komitesi âlimlerine  : 

"Bir kimsenin çocukları dünyaya gelmelerine rağmen, fakir bir halde olduğundan dolayı onlar için hiçbir Akika kurbanı kesmedi.Uzun bir aradan sonra Allah Teâlâ onu lütfundan zenginleştirince, çocukları için Akika kurbanı kesmesi gerekir mi?"

Diye sorulmuş, bunun üzerine İlmî Araştırmalar ve Fetvâ Dâimî Komitesi âlimleri şöyle cevap vermişlerdir  : 

"Durum, zikredildiği gibi ise, bu kimse hakkında meşrû olan; her erkek çocuk için iki koyun kesmesidir." ( İlmî Araştırmalar ve Fetvâ Dâimî Komitesi Fetvâları; c  :  11, s  :  441-442)

Değerli âlim Muhammed b. Salih el-Useymîn'e -Allah ona rahmet etsin-  : 

"Bir kimsenin birden fazla erkek ve kız çocukları bulunmaktadır. Ya bilgisizliğinden ya da hafife aldığından ( tembellikten) dolayı hiçbirisi için Akika kurbanı kesmemiştir.Bu çocuklarından kimisi büyük ise, şimdi bu kimseye ne gerekir?"

Diye sorulmuş, bunun üzerine o şöyle cevap vermiştir  : 

"Bu kimse, bilgisiz olduğundan veya yarın keserim diyerek hep erteleyip üzerinden uzun zaman geçtiğinden dolayı çocukları için Akika kurbanını şimdi keserse, güzel olur. Akika kurbanını kesmek meşru olduğu ( çocukları doğduğu) zaman fakir idi ise, kendisine bir şey gerekmez." ( "Açık Kapı Görüşmesi"; c  :  2, s  :  17-18 )

Doğan çocuğu için eşinin ( hanımının), kocasının yerine Akika kurbanını kesmesi gerekmez. Ama eğer Akika kurbanını keserse, bu câizdir.

Nitekim Peygamber -sallallahu aleyhi ve sellem- iki torunu Hasan ve Hüseyin'in yerine ikişer koyun kesmiştir.

İbn-i Abbas'tan -Allah ondan ve babasından râzı olsun- rivâyet olunduğuna göre o şöyle demiştir  : 

( (  أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ عَقَّ عَنِ الْحَسَنِ، وَالْحُسَيْنِ كَبْشَيْنِ كَبْشَيْنِ.)) [ رواه أبو داود والنسائي وصححه الألباني في صحيح أبي داود ]

"Rasûlullah -sallallahu aleyhi ve sellem-, Hasan ve Hüseyin için ( Akika olarak) ikişer ikişer koç kesti." ( Ebu Davud; hadis no  :  2841. Nesâî; hadis no  :  4219. Elbânî; "Sahih-i Ebî Davud"; hadis no  :  2466'da "hadis sahihtir," demiştir.)

İkincisi  : 

Eğer hac farizanız ile Akika kurbanı çakışırsa ( aynı zamana denk gelirse), kesinlikle hac farizası öne alınır.Çocuklarınız büyümüş olsalar bile onların her birisi için Akika kurbanı kesmeniz câizdir. Dâvetlilere  :  "Bu ziyâfet, Akika kurbanı yemeğidir" demeniz gerekmez. Dâvetlilerin de sizin bu fiilinizle alay etmesi câiz değildir. Çünkü siz, doğru olanı yaptınız. Akika kurbanının etini pişirmeniz ve bunun için insanları dâvet etmeniz şart değildir.Aksine Akika kurbanının etini çiğ olarak dağıtmanız da câizdir.

İlmî Araştırmalar ve Fetvâ Dâimî Komitesi âlimleri şöyle demişlerdir  : 

"Akika  :  Çocuğun doğumundan dolayı yedinci günde, erkek veya kız olsun, onu kendisine bahşettiğinden dolayı Allah Teâlâ'ya şükrün bir ifâdesi olarak kesilen kurbandır.

Akika kurbanı sünnettir. Çünkü bu konuda birçok hadis gelmiştir.

Çocuğu için Akika kurbanı kesen kimsenin, onun etinden yemeleri için insanları evine veya başka bir yere dâvet edebilir veya etini pişirmeden çiğ olarak dağıtabilir veyahut da pişirdikten sonra onu fakirlere, akrabalarına, komşularına, arkadaşlarına veya başka kimselere dağıtabilir." ( İlmî Araştırmalar ve Fetvâ Dâimî Komitesi Fetvâları; c  :  11, s  :  442)

Akika kurbanını kesmemek veya geciktirmekle günahkâr olunur mu?

Allah Teâlâ bana bir kız çocuğu verdi ve kızım şimdi üç aylık oldu. Fakat ben kızımın Akika kurbanını kesmedim, Akika kurbanının yerine sadaka da vermedim. Bundan dolayı bana bir günah var mıdır? Bu konuda çözüm nedir?

Akika kurbanı müekked sünnettir ve bu kurbanı kesmeyene bir günah yoktur.

Bunun sebebi; Amr b. Şuayb'ın, babasından, o da dedesinden rivâyet ettiğine göre Rasûlullah -sallallahu aleyhi ve sellem- bu konuda şöyle buyurmuştur  : 

( (  مَنْ وُلِدَ لَهُ وَلَدٌ فَأَحَبَّ أَنْ يَنْسُكَ عَنْهُ فَلْيَنْسُكْ، عَنِ الْغُلَامِ شَاتَانِ مُكَافِئَتَانِ، وَعَنِ الْجَارِيَةِ شَاةٌ.)) [ رواه أبو داود وحسنه الألباني في صحيح أبي داود ]

"Her kimin bir çocuğu dünyaya gelir de onun için kurban ( Akika kurbanı) kesmek isterse, onu kessin. Erkek çocuğu için birbirine denk iki koyun, kız çocuğu için ise tek koyun kessin." ( Ebu Davud rivâyet etmiş, Elbânî de "Sahîh-i Ebî Davud"da hadis hasendir" demiştir.)

Peygamber -sallallahu aleyhi ve sellem- Akika kurbanının işini onu kesecek olanın sevmesine/istemesine bağlamıştır. Bu ise, Akika kurbanının müstehap olduğuna, farz veya vâcip olmadığına delâlet eder.

Bu konuda bkz  :  İbn-i Kayyim; "Tuhfetu'l-Mevdûd", s  :  157.

Fakat Akika kurbanı konusunda ihmalkâr davranmamak gerekir. Çünkü Peygamber -sallallahu aleyhi ve sellem- bu konuda şöyle buyurmuştur  : 

( ( كُلُّ غُلَامٍ رَهِينٌ بِعَقِيقَتِهِ تُذْبَحُ عَنْهُ يَوْمَ سَابِعِهِ وَيُحْلَقُ رَأْسُهُ وَيُسَمَّى.)) [ رواه النسائي والترمذي وابن ماجه وصححه الألباني في صحيح أبي داود ]

"Yeni doğan her çocuk, akikası karşılığında rehindir ( Akikası kesilmeden ölürse, kıyâmet günü anne ve babasına şefaat etmekten men edilir). Akikası doğumunun yedinci gününde kesilir, o günde başı tıraş edilir ve ona isim verilir." ( Nesâî; hadis no  :  4220. Ebu Davud; hadis no  :  2838. Tirmizî; hadis no  :  1522. İbn-i Mâce; hadis no  :  3165. Elbânî; 'Sahîh-i Ebî Davud'da "hadis sahihtir," demiştir.)

Şimdi sizin kız çocuğunuz için, Akika kurbanı niyetiyle bir koyun kesmeniz gerekir.

İlmî Araştırmalar ve Fetvâ Dâimî Komitesi'nin fetvâların şöyle gelmiştir  : 

"Akika kurbanı, müekked sünnettir.Erkek çocuk için, Kurban bayramında kesilmesi geçerli olan iki koyun veya iki keçi, kız çocuğu için ise bir koyun veya bir keçi, doğduktan sonra yedinci günde kesilir.Bir kimse, Akika kurbanını yedinci günden sonraya ertelerse, herhangi bir zamanda kesmesi câizdir ve ertelemesinde kendisine hiçbir günah yoktur. Fakat en fazîletlisi; mümkün olduğunca bir an önce kesmesidir." ( İlmî Araştırmalar ve Fetvâ Dâimî Komitesi Fetvâları; c  :  11, s  :  934)

Not  : 

Soruda zikrettiğiniz  :  "Akika kurbanının yerine sadaka da vermedim" sözünüz için bilinmesi gerekir ki, Akika kurbanının yerine mal infak etmek, Akika kurbanının yerine geçmez.Çünkü Akika kurbanından maksat; bu kurbanı keserek Allah Teâlâ'nın rızâsına yakınlaşmaya çalışmaktır.

Bu konuda ( 34974) nolu sorunun cevabına bakabilirsiniz.

Allah Teâlâ en iyi bilendir.
---------------------
Dipnotlar  : 

1- F. Hindiye, 12/147,
2- Ebû Dâvûd, 2842,
------------------
Kaynaklar  : 
Hikmet net
Dinimizislam
Fikih info
islamqa
Fetva net

-------------------
Etiketler  :  Akika Kurbanı Nedir, Niçin, ve ,Ne Zaman Kesilir?,    akika kesmek,akika kesmek gerekli mi,akika kurbanı,akika kurbanı farz mı,akika kurbanı nedir,akika kurbanı sünnet mi,akika kurbanının hükmü,akika nedir,akika nesike,akika neye denir,bebek için akika,çocuk için akika,Hanefi mezhebinde akika kurbanı,mezheplere göre akika kurbanı,Peygamberimiz akika kesti mi,Peygamberimiz ve akika kurbanı,yeni doğan çocuklar için akika